11.Sınıf Coğrafya Boşluk Doldurma Çalışma Kağıdı.. (ETKİNLİK)
 

…Biyoçeşitlilik. bir bölgedeki genlerin bu genleri taşıyan türlerin bu türleri barındıran ekosistemlerin ve ekolojik olayların oluşturduğu bir bütündür.

Yeryüzündeki canlıların büyük bir bölümü toprak yüzeyinden …10m.. derinlik ile yine toprak yüzeyinden …120m.. yükseklik arasında kalan bir tabaka içinde yaşamaktadır. Yerküresini çepeçevre kuşatan bu tabakaya ……biyosfer.. adı verilir.


Geçmiş çağlardaki coğrafya olaylarını açıklamaya çalışan bilim dalı …paleocoğrafya.. dır.

…Ekosistem. belli bir coğrafi bölgede yaşayan ve birbirleriyle sürekli etkileşim içinde bulunan canlılar ile bunların cansız çevrelerinin oluşturduğu bütündür.

Ekosistemi oluşturan canlı varlıklar; …bitkiler …hayvanlar… ve …mikroorganizmalar.. dır.

Ekosistemi oluşturan cansız varlıklar; kimyasal maddeler ile fiziksel faktörlerdir. Kimyasal maddeler organik ve inorganik olmak üzere ikiye ayrılır. Canlılar tarafından üretilen …yağ. …protein. …kabonhidrat.. ve …vitamin .organik kimyasal maddelerdir. …su. …oksijen. …karbondioksit azot.. ve …fosfor. inorganik kimyasal maddeleri oluşturur.

Ekosistemdeki canlıların bir bölümü üretici bir bölümü tüketicidir. ..Bitki ..türleri genel olarak üreticidir. Hayvan .türleri ekosistemin tüketici parçalarıdır. …mikroorganizmalar.. ayrıştırıcıdır.

Dünya ekosistemi de denilen ekosferi …litosfer. …atmosfer hidrosfer…ve …biyosfer..oluşturur.

Ekosfer; genel olarak …kara. …deniz.. ve …tatlısu…ekosistemi olarak üç büyük ekosisteme ayrılır.

Canlıların yer yüzüne dağılışını etkileyen fiziki faktörler; …iklim..
…yer şekilleri … ve …toprak. dır.

Kendine özgü iklimi bitki örtüsü ve hayvan topluluğu olan bölgelere …biyom…denir.

Bitki ve hayvan türleri yaşamlarını devam ettirebilmek için bulundukları ortamın iklim şartlarına uyum sağlamak zorundadır. Buna …adaptasyon.. denir.

Karasal biyomlar genellikle hakim …bitki örtüsüne... göre …su biyomları.. ise suyun özelliklerine göre sınıflandırılır
.
Bir canlının ekosistem içinde hayatını devam ettirdiği bölgeye …habitat.. denir.
Yeryüzü ekosistemleri içinde en çeşitli en dengeli en istikrarlı ve en sağlıklı ekosistemler …orman.. ekosistemleridir.

Canlılar arasında enerji akışı …besin zinciriyle..sağlanır .

Suyun güneş enerjisi ve yer çekiminin etkisiyle litosfer hidrosfer ve atmosfer arasındaki hareketine …su döngüsü (hidrolojik döngü)..denir.

Su döngüsü …buharlaşma….. ve …yoğunlaşma….. gibi iki fiziksel olaya bağlı olarak oluşur.

Okyanus yüzeylerindeki dalgaların etkisiyle oluşan hava kabarcıklarının patlamasıyla atmosfere tuz kristalleri salınmaktadır. Bu tuz kristallerine …aerosol.. denir.

Okyanuslardaki …mercan resifleri..dünya ekosisteminin en karmaşık en zengin beslenme damarlarıdır.

Karasal su ekosistemlerini …akarsu.. …göl.. ve …bataklık.. ekosistemleri oluşturur.

Okyanuslardaki bitki ve hayvan türlerinin çoğu …güneş ışığının….. ulaşabildiği 100 metrelik derinlerde yaşarlar.

…Bitkiler. …algler… ve …bazı bakteriler(öglana). fotosentez yoluyla inorganik maddeleri organik besinlere dönüştürür.

Besin zincirinde enerji bir gruptan diğerine aktarılırken …%90…. oranında kayba uğrar.

Akarsuların barındırdığı hayvan türü ve sayısı üzerinde ; akarsuyun …akış hızı. …fizksel. ve …kimyasal özellikleri etkilidir.

Akarsuyun yeraltına sızan kısmı…akiferleri…. yüzeysel akışa geçen kısmı da deniz ve gölleri besler.

Bitkiler algler ve bazı bakteriler …fotosentez… yoluyla inorganik maddeleri organik besinlere dönüştürür. Bu dönüşümün gerçekleşmesi için …güneş.. enerjisine ihtiyaç vardır.

Bitkiler karbondioksit ve suyu kullanarak güneş enerjisi yardımıyla glikoz ve …oksijen.. üretir.

Bitkilerle beslenen geyik tavşan inek koyun gibi hayvanlar …birincil.. tüketicilerdir.

Azot canlılar için önemli bir maddedir. Azot gaz formuyla bitkiler ve hayvanlar tarafından kullanılamaz. …yanardağ.. hareketleri ve …şimşek.. gibi elektrik deşarjları küçük bir miktar azotun besin döngüsüne girmesini sağlayabilir.

Atmosferdeki karbon dioksit karasal besin zincirine …fotosentez.. yoluyla bitkiler aracılığıyla girer .

…Ekoloji… canlıların birbirleriyle ve çevreleriyle olan ilişkilerini inceleyen bilim dalıdır.

…Madde döngüsü….. inorganik maddeleri sürekli olarak cansız ortamdan alıp canlı unsurlar arasında aktardıktan sonra cansız ortama tekrar verilmesi şeklinde çalışır.

Oksijen …fotosentez…ve …fotoliz….. ile üretilirken …solunum……. ve yanma ile tüketilir.

Ozon gazı güneşten gelen …zararlı ışınları.. süzer.

Atmosferdeki karbondioksit miktarı bütün canlıların solunum yaptığı …gece.. süresince artar.

Besin maddelerinin oksijen yardımıyla yakılmasına …oksidasyon.. denir.

Karbon döngüsü …atmosfer. …litosfer…hidrosfer… ve …biyosfer….. arasında gerçekleşir.

Karbon karalarda …kömür..…petrol..ve…doğalgaz…gibi fosil yakıtlar ile kireç taşlarında bulunur.

Seher hanım çok teşekkürler güzel bir etkinlik..

güzel çalışma ama keşke cevapları aşağıda verseydiniz.
Teşekkürler.

Güzel bir etkinlik..

çok teşekkürler

Elinize, emeğinize, yüreğinize sağlık.Çok teşekkürler.